مقدمه نسبت میان علم و اخلاق نسبت تاریخی است و همواره در تمامی فرهنگها به اشکال مختلف این نسبت بیان شده است. در عصر جدید با توجه به ماهیت و گستردگی همگانی علم و جایگاه آن در تمامی ابعاد حیات اجتماعی بشر، نسبت میان علم و اخلاق از توصیهها و تذکرهای اخلاقی و شخصیتی فراتر رفته و علم جدید متناسب با ارزشها و الزامات نهادی آن دارای نظام اخلاقی خاص خود شده است. از این رو، تمامی جوامع مدرن از همان بدو گسترش علوم جدید و نهادهای آن، اقدام به تأسیس انجمنها و نهادهایی برای شناخت و ترویج و تحکیم نظام اخلاق علمی و دانشگاهی متناسب با فرهنگها و ارزشهای بومی خود کردهاند. دلیل توجه جدی و گسترده به اخلاق علمی، نه تنها مسئله اخلاقی بودن عالم و کنشگران عرصه علم به منزله یک ارزش والای انسانی و معنوی مربوط میشود بلکه مهمتر از آن، ناشی از عوامل متعددی است که آنها را ضرورتهای اجتماعی و فرهنگی، ضرورتهای معرفت شناختی و روش شناختی و ضرورتهای نهادی علمی مینامیم. اول، ضرورتها و تجربهها و مسائل متعدد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ناشی از علم و فعالیت علمی که انسان دانشگاهی و جامعه معاصر با آن روبهرو است. دوم، ضرورت معرفت شناختی و روش شناختی لازمه یک تحقیق علمی معتبر و صادق است، در غیر این صورت، هیچ عالم و دانشمند و محققی قادر به تولید یک گزاره علمی از حیث روش شناختی و معرفت شناختی معتبر نخواهد بود. سوم، ضرورتهای ناشی از وجود نظام اخلاقی در اجتماعات و نهادهای علمی و دانشگاهی است. از این رو، مانند دیگر اجتماعات انسانی نیازمند نظم اخلاق متناسب شئونات انسانی و علمی است. از این رو، در کشور ما نیز بنا به ضرورتهای فوق عدهای از استادان و محققان مصمم به ایجاد انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری شدند و این انجمن پس از طی مراحل اداری در تاریخ 19/12/1383 با شماره 68141/32 در اداره ثبت شرکتها و ﻣﺅ سسات غیرتجاری به ثبت رسیده است. |